Sứ mệnh của báo chí khi đất nước có những chuyển đổi cách mạng

Dấu ấn của những chuyển đổi mang tính cách mạng

Nhiệm kỳ Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV được xác định là thời điểm đất nước bước vào kỷ nguyên phát triển mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Để đưa đất nước vững bước vào kỳ nguyên đó, Đảng ta đã đưa ra một số quyết sách chiến lược, trong đó trọng tâm là: (1) Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ phương thức lãnh đạo, nâng cao năng lực cầm quyền của Đảng, giữ vững vai trò hạt nhân lãnh đạo toàn diện, bảo đảm Đảng là người dẫn đường đáng tin cậy, đưa dân tộc ta bứt phá đi lên trong thời đại mới. (2) Tăng cường tính Đảng trong xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân - tập trung vào tháo gỡ điểm nghẽn thể chế, tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu lực và hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị. (3) Thực hiện chuyển đổi số toàn diện, xác lập phương thức sản xuất mới - phương thức số, từ đó kiến tạo động lực phát triển mới, nắm bắt thời cơ do Cách mạng công nghiệp lần thứ Tư mang lại. (4) Phát triển mạnh mẽ khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo; đẩy mạnh phòng, chống lãng phí tương đương với phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.

Gần đây, Bộ Chính trị ban hành liên tiếp 04 nghị quyết (gọi là “Bộ tứ trụ cột”) đã tạo ra một chỉnh thể tư duy - hành động chiến lược, thể hiện quyết tâm chính trị rất cao, khát vọng rất lớn của Đảng trong dẫn dắt đất nước bước vào kỷ nguyên phát triển mới. Đó là Nghị quyết số 57-NQ/TW (ngày 22/12/2024) về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia - xác định đây là trụ cột tăng trưởng mới trong kỷ nguyên hiện đại; Nghị quyết số 59-NQ/TW (ngày 24/01/2025) về hội nhập quốc tế trong tình hình mới - nhấn mạnh yêu cầu mở rộng không gian phát triển, chủ động tham gia vào các xu thế toàn cầu; Nghị quyết số 66-NQ/TW (ngày 30/4/2025) về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật - hướng đến hoàn thiện thể chế phát triển hiện đại, minh bạch, bảo đảm quyền con người và quyền công dân. Nghị quyết số 68-NQ/TW (ngày 04/5/2025) về phát triển kinh tế tư nhân - xác lập vai trò động lực trung tâm của nền kinh tế trong thời kỳ mới. Bốn nghị quyết đã tạo nên khung khổ chiến lược vững chắc để đưa đất nước bứt phá, hiện thực hóa mục tiêu trở thành quốc gia phát triển, thu nhập cao vào năm 2045. Dù mỗi nghị quyết tập trung vào một lĩnh vực trọng yếu, song đều được kết nối hài hòa trong một hệ sinh thái chính sách đồng bộ, có tính bổ trợ và thúc đẩy lẫn nhau, tạo nên sức mạnh tổng hợp của quốc gia trong giai đoạn phát triển mới.

Phát huy sứ mệnh to lớn của báo chí

Trong suốt 100 năm qua, báo chí Việt Nam luôn giương cao ngọn cờ chiến đấu, góp phần vào tiến trình cách mạng Việt Nam và sự nghiệp giải phóng của dân tộc. Khi mục tiêu độc lập, tự do đã trở thành hiện thực, báo chí Việt Nam vẫn giữ sứ mệnh là lực lượng tiên phong trên mặt trận tư tưởng, văn hóa; góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế, chấn hưng văn hóa, xây dựng nước Việt Nam dân giàu nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh. Đúng như nhận định: “Qua 100 năm xây dựng và phát triển, nền Báo chí Cách mạng Việt Nam đã có những bước phát triển mạnh mẽ cả về số lượng, chất lượng, chương trình, nội dung ấn phẩm, bước đầu đã làm chủ công nghệ truyền thông hiện đại. Nhiều cơ quan báo chí đã phát triển thành cơ quan báo chí đa phương tiện ngang tầm khu vực và thế giới, đội ngũ những người làm báo ngày càng lớn mạnh, vững vàng về bản lĩnh chính trị, giỏi về nghiệp vụ, gương mẫu về đạo đức nghề nghiệp và thực hiện tốt chức trách xã hội”[1].

Báo chí cách mạng Việt Nam đã trải qua một thế kỷ vẻ vang nhưng vinh quang chỉ thật sự có giá trị khi được tiếp nối bằng khát vọng vươn xa. 100 năm nhìn lại để nhớ lại, để tri ân và cũng là để cùng nhìn về phía trước.

Để báo chí tiếp tục đồng hành với lịch sử dân tộc trên chặng đường phát triển mới, trước hết cần phải đổi mới trong tư duy, làm mới trong cách thể hiện và sâu sắc hơn trong vai trò xã hội. Đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm đã chỉ rõ: “Kỷ nguyên mới cũng đặt ra yêu cầu nhiệm vụ mới, cao hơn đối với báo chí cách mạng, đòi hỏi báo chí cũng phải phát triển tương xứng, vươn mình cùng dân tộc, xứng tầm nền báo chí chuyên nghiệp, nhân văn, hiện đại”[2]. Lời căn dặn ấy chính là định hướng chiến lược, là mệnh lệnh hành động đối với báo chí cách mạng trong thời đại mới.

 Nhìn lại 100 năm lịch sử của báo chí cách mạng cũng là dịp mỗi nhà báo sẽ thêm yêu nghề, vững vàng và giàu khát vọng để bước tiếp chặng đường mới với tinh thần dấn thân và trách nhiệm cao hơn, xứng đáng là lực lượng tiên phong trên mặt trận tư tưởng - văn hóa trong thời đại mới. Do đó, mỗi nhà báo phải luôn tự ý thức học tập, trau dồi kiến thức chuyên môn; giữ vững và phát huy bản lĩnh chính trị, quyết tâm đổi mới mạnh mẽ hơn nữa; tăng cường ứng dụng công nghệ, nhất là chuyển đổi số, trí tuệ nhân tạo để thay đổi quy trình sản xuất, phân phối và tiếp cận thông tin báo chí. Phải lấy đổi mới sáng tạo làm động lực, lấy công nghệ làm công cụ để nâng tầm báo chí Việt Nam. Hơn thế nữa, cần phải mạnh dạn đổi mới từ bên trong - đổi mới tư duy lãnh đạo báo chí, đổi mới mô hình tòa soạn, đổi mới phương thức sản xuất và phân phối nội dung, đổi mới quan hệ giữa báo chí và công chúng. Ngoài ra, báo chí cần làm sâu sắc hơn vai trò phản biện xã hội, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, thúc đẩy đoàn kết, tạo đồng thuận, khơi dậy mạnh mẽ tinh thần yêu nước, tự hào dân tộc, truyền cảm hứng và khát vọng cống hiến, góp phần đưa đất nước vững bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên giàu mạnh, văn minh, thịnh vượng, vươn mình của dân tộc.

Đặc biệt, từ nay đến khi Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV diễn ra, báo chí cần phát huy vai trò tiên phong trong tuyên truyền, lan tỏa những chủ trương mới của Đảng qua những quyết sách chiến lược; mặt khác cũng cần chủ động, tích cực lên tiếng đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch xuyên tạc, chống phá để tạo sự đồng thuận trong nhận thức, tư tưởng và hành động của cán bộ, đảng viên và nhân dân.

Như vậy, những chuyển đổi mang tính cách mạng của đất nước đã đặt ra cả những thời cơ, thuận lợi lẫn những khó khăn, thách thức cho báo chí. Để thực hiện tốt sứ mệnh của mình, báo chí cần tiếp tục là vũ khí lý luận sắc bén, là diễn đàn tư tưởng quan trọng để “ý Đảng” hòa quyện với “lòng Dân”.