Bối cảnh quốc tế với những thách thức đặc biệt và thông điệp từ lãnh đạo Việt Nam
Lãnh đạo cấp cao nhất của Đảng và Nhà nước ta đã gửi thông điệp tới phiên họp đặc biệt của Liên Hợp Quốc trong bối cảnh cộng đồng quốc tế đang phải đối mặt với những thách thức nghiêm trọng nhất kể từ khi tổ chức đa phương lớn nhất hành tinh này được thành lập năm 1945.
Một là, đại dịch Covid-19 bùng phát từ đầu năm tới nay đã đã lan rộng khắp thế giới, lây nhiễm cho hơn 30 triệu người, cướp đi sinh mạng hàng triệu người, gây ra cuộc khủng hoảng y tế toàn cầu và tác động sâu sắc, lâu dài, chưa từng có tiền lệ tới mọi mặt kinh tế, chính trị, xã hội, quan hệ quốc tế và trên hết là cuộc sống con người.
Trước thách thức to lớn mà nhân loại đang đối mặt, thông điệp của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng khẳng định rằng “đại dịch chính là lời cảnh tỉnh sâu sắc, thúc giục các quốc gia cam kết và chung tay hành động mạnh mẽ hơn nữa để thúc đẩy phát triển bền vững, bao trùm và nhân văn”, “bảo đảm không một người dân, không một quốc gia nào bị bỏ lại phía sau”.
Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng gửi thông điệp tới Đại hội đồng
Liên Hợp Quốc. Ảnh: Tư liệu
Hai là, trong khi đại dịch Covid-19 đang càn quét khắp hành tinh, thế giới lại đứng trước nguy cơ chia rẽ, phân tách nguy hiểm trước sự cạnh tranh và đối đầu Mỹ-Trung ngày càng quyết liệt mà như Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres đã bày tỏ lo ngại rằng nó có thể đẩy thế giới đến một cuộc chiến tranh lạnh mới với những hệ lụy nghiêm trọng đối với hòa bình, an ninh và phát triển.
Trong bối cảnh đó, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước cho rằng các quốc gia trên thế giới cần phải “quyết tâm và kiên trì thực hiện hợp tác, hữu nghị thay cho xung đột và thù địch, đối thoại thay cho đối đầu, giải quyết hòa bình các tranh chấp thay cho hành động đơn phương, áp đặt”.
Ba là, Liên Hợp Quốc và chủ nghĩa đa phương nói chung đang đứng trước những thách thức to lớn trước bối cảnh cạnh tranh và đối đầu nước lớn gia tăng, cùng với sự trỗi dậy của chủ nghĩa đơn phương, chính trị cường quyền, chủ nghĩa dân tộc và dân túy trong quan hệ quốc tế.
Từ thực trạng đó, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước cho rằng chủ nghĩa đa phương toàn cầu và khu vực cần phải được tôn trọng, đề cao và phát huy, “Hiến chương Liên Hợp Quốc và những nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế cần phải được đề cao và thúc đẩy như những chuẩn mực hành xử của cả các nước lớn và nhỏ trong quan hệ quốc tế đương đại”.
Cùng với đó, lãnh đạo cấp cao nước ta cũng cho rằng Liên Hợp Quốc cần được tiếp tục cải tổ để thực sự trở thành một tổ chức gắn kết, mạnh mẽ và hiệu quả hơn, phát huy vai trò điều hòa lợi ích, ứng xử của các nước trước những biến chuyển to lớn của thời đại.
Một phiên họp của Hội đồng Bảo an Liên Hợp quốc. Ảnh: Tư liệu
Khẳng định vai trò, vị thế và trách nhiệm quốc tế của Việt Nam
Trong thông điệp gửi tới Liên Hợp quốc, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng nêu rõ, ngay từ những ngày đầu thành lập nước năm 1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh của Việt Nam đã nhiều lần gửi thư bày tỏ ý nguyện của Việt Nam được tham gia Liên Hợp quốc, và dù mãi tới năm 1977 ý nguyện đó của nhân dân Việt Nam mới được thực hiện, song chính cuộc đấu tranh chính nghĩa, kiên cường, bền bỉ giành và bảo vệ độc lập dân tộc, chủ quyền quốc gia của Việt Nam là những đóng góp giá trị cho sự nghiệp đấu tranh của các dân tộc vì hoà bình, dân chủ và tiến bộ xã hội trên thế giới.
Nhà lãnh đạo nước ta cũng cho biết, Việt Nam từ một đất nước nghèo và lạc hậu, bị chiến tranh tàn phá và bị bao vây cấm vận kéo dài, sau 35 năm đổi mới và hội nhập, nay đã vươn lên trở thành một nước có thu nhập trung bình và đang nỗ lực phấn đấu hướng tới mục tiêu trở thành quốc gia phát triển, có thu nhập cao vào năm 2045.
Trong thông điệp của mình, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước khẳng định: Việt Nam nhất quán chính sách đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa, là đối tác tin cậy và thành viên tích cực, có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế, coi trọng quan hệ hợp tác toàn diện với Liên Hợp Quốc nhằm góp phần xây dựng một thể chế đa phương toàn cầu công bằng, minh bạch và hiệu quả.
Trên cương vị là Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc nhiệm kỳ 2020-2021 và Chủ tịch ASEAN năm 2020, lãnh đạo nước ta khẳng định Việt Nam sẽ nỗ lực thúc đẩy chủ nghĩa đa phương, tôn trọng Hiến chương Liên Hợp Quốc và luật pháp quốc tế, tăng cường hợp tác giữa Liên Hợp Quốc với các tổ chức khu vực, đặc biệt là ASEAN, thúc đẩy đối thoại, giảm căng thẳng, đối đầu, tìm giải pháp công bằng, hợp lý để giải quyết hòa bình các vấn đề khu vực và quốc tế.
Trên bình diện khu vực, Việt Nam sẽ nỗ lực hết sức cùng các nước ASEAN xây dựng một khu vực hòa bình, hữu nghị và hợp tác, một cộng đồng khu vực gắn kết, đùm bọc và cùng thịnh vượng. Việt Nam cũng cam kết cùng với các nước duy trì hòa bình, ổn định, an toàn và tự do hàng hải ở Biển Đông trên cơ sở tuân thủ luật pháp quốc tế, thực hiện kiềm chế, tránh làm phức tạp tình hình, giải quyết tranh chấp và khác biệt bằng các biện pháp hòa bình.
Trong khi thế giới hiện vẫn rất khó khăn trong kiểm soát dịch bệnh Covid-19, Việt Nam nổi lên như một điển hình về việc thực hiện có hiệu quả mục tiêu kép vừa kiểm soát dịch bệnh, vừa phát triển kinh tế-xã hội. Tổng Bí thư, Chủ tịch nước khẳng định, với tinh thần trách nhiệm và tình đoàn kết quốc tế, Việt Nam đã và sẽ tiếp tục hỗ trợ, hợp tác và chia sẻ kinh nghiệm với các nước, nhất là những nước bị ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch, tăng cường đóng góp cho các nỗ lực chung của cộng đồng quốc tế để cùng nhau vượt qua đại dịch.
Có thể thấy rằng, qua thông điệp của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng gửi tới Đại Hội đồng Liên Hợp Quốc tiếp tục thể hiện chính sách đối ngoại độc lập, tự chủ, đa dạng hóa, đa phương hóa, là đối tác tin cậy và có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế của Việt Nam; đồng thời khẳng định chủ trương, đường lối đối ngoại của Đảng, nhất là về chủ trương “Chủ động tham gia và phát huy vai trò tại các cơ chế đa phương, đặc biệt là ASEAN và Liên Hợp Quốc” được Đại hội XII đề ra, qua đó tạo cơ sở góp phần tiếp tục đề cao vai trò và nâng tầm hoạt động đối ngoại đa phương theo tinh thần của Chỉ thị 25 của Ban Bí thư về Đẩy mạnh và nâng tầm đối ngoại đa phương đến năm 2030 cũng như trong bối cảnh đang chuẩn bị Đại hội lần thứ XIII của Đảng.
