Ấn Độ và Pakistan thường trải qua nắng nóng trong mùa hè vào tháng 5, tháng 6, nhưng năm nay, mùa nắng nóng tới sớm hơn bình thường và dự kiến kéo dài hơn. Nhiệt độ dự kiến tăng lên mức nguy hiểm ở cả hai quốc gia vào tuần này.
Cơ quan khí tượng Pakistan cảnh báo một số khu vực sẽ trải qua đợt nắng nóng cao hơn 8 độ C so với bình thường trong thời gian 14-18/4. Nhiệt độ cao nhất ở Balochistan, tây nam Pakistan, có thể lên tới 49 độ C.
Một nghiên cứu vào năm 2010 nói rằng nhiệt độ bầu ướt 35°C (tức 35°C ở độ ẩm 100% hoặc 46°C ở độ ẩm 50%) là mức nhiệt tối đa mà con người có thể chịu đựng trước khi cơ thể không còn có thể điều chỉnh nhiệt độ đầy đủ, có khả năng bị say nắng hoặc tử vong nếu tiếp xúc trong thời gian dài. Những nghiên cứu gần đây còn kết luận giới hạn sinh tồn ở mức nhiệt thấp hơn.
Tình nguyện viên đổ nước làm mát lên đầu người qua đường trong ngày hè nóng nực ở Karachi, Pakistan, ngày 5/4. Ảnh: AFP
Ayoub Khosa, cư dân thành phố Dera Murad Jamali tại Balochistan, cho hay đợt nắng nóng khiến nhiều người bất ngờ vì quá dữ dội, đặt ra thách thức nghiêm trọng cho cư dân.
"Một trong những vấn đề nghiêm trọng nhất là mất điện liên tục", Khosa nói, cho hay mất điện có thể kéo dài 16 tiếng. "Mất điện khiến tác động của nắng nóng nghiêm trọng hơn, người dân khó ứng phó hơn".
Ấn Độ, quốc gia láng giềng của Pakistan, cũng đang trải qua đợt nắng nóng khắc nghiệt tới sớm hơn bình thường. Cơ quan khí tượng Ấn Độ cảnh báo người dân ở một số khu vực nên chuẩn bị ứng phó "số ngày nắng nóng cao hơn bình thường" trong tháng 4.
Nhiệt độ cao nhất tại thủ đô Delhi, thành phố với hơn 16 triệu dân, đã vượt ngưỡng 40 độ C ít nhất ba lần trong tháng 4 và cao hơn 5 độ C so với nền nhiệt trung bình theo mùa.
Một số bang gần Delhi cũng trải qua cái nóng thiêu đốt, trong đó có Rajasthan ở tây bắc, nơi người lao động và nông dân đang vất vả chăm sóc đồng ruộng và số ca bệnh do nắng nóng bắt đầu tăng lên.
Theo cơ quan khí tượng Ấn Độ, nhiệt độ cao nhất tại một số khu vực ở Rajasthan lên tới 44 độ C ngày 14/4. Anita Soni, thành viên nhóm phụ nữ Thar Mahila Sansthan, cho biết năm nay nắng nóng nghiêm trọng hơn khiến cô e ngại tác động của nắng nóng lên phụ nữ và trẻ em trong bang.
"Khi người lao động hoặc nông dân ra ngoài trời, họ lập tức khát nước, cảm thấy buồn nôn, xây xẩm mặt mày", Soni cho hay.
Balu Lal, nông dân, cho biết nhiều người bị ốm vì làm việc giữa trời nắng. "Mỗi khi ra ngoài, tôi cảm thấy cả người bỏng rát vì nắng nóng", ông nói, bày tỏ lo lắng về công việc và thu nhập bị ảnh hưởng. "Chúng tôi không còn nơi nào để đi".
Chiều hè nóng nực tại New Delhi, Ấn Độ, ngày 10/4. Ảnh: Hindustan Times
Các chuyên gia cho hay nhiệt độ tăng đang thử thách giới hạn sinh tồn của con người. Nhiệt độ khắc nghiệt đã khiến hàng chục nghìn người Ấn Độ và Pakistan tử vong trong vài thập niên gần đây. Giới chuyên gia cảnh báo tới năm 2050, Ấn Độ sẽ là một trong những nơi đầu tiên ghi nhận nhiệt độ vượt quá năng lực sinh tồn.
Nắng nóng đặc biệt nguy hiểm với phụ nữ mang thai và trẻ em. "Những khu vực nắng nóng đã ghi nhận tình trạng sảy thai và sinh non chưa rõ nguyên nhân", Neha Mankani, cố vấn Liên đoàn Nữ hộ sinh tại Karachi, nói.
"Vào mùa hè, 80% trẻ sinh non kèm các vấn đề hô hấp do thời tiết. Chúng tôi cũng ghi nhận tình trạng tăng huyết áp ở phụ nữ mang thai có thể dẫn đến tiền sản giật, nguyên nhân hàng đầu gây tử vong cho sản phụ", bà giải thích.
Theo dự đoán, Ấn Độ và Pakistan nằm trong số những quốc gia chịu tác động nghiêm trọng nhất từ khủng hoảng khí hậu với hơn một tỷ người bị ảnh hưởng. Những hệ lụy đi kèm sẽ vô cùng khốc liệt. Theo Mehrunissa Malik, chuyên gia về biến đổi khí hậu và phát triển bền vững tại thủ đô Islamabad của Pakistan, biến đổi khí hậu có thể gây ra tình trạng thiếu lương thực, hạn hán, lũ quét do băng tan chảy.
Malik cho hay những cộng đồng không có hệ thống làm mát, nhà cửa đầy đủ và phụ thuộc vào tự nhiên để kiếm sống sẽ cảm nhận tác động rõ hơn.
"Đối với nông dân, thời tiết rất thất thường và khó dự đoán", bà nói. "Thách thức chính là nhiệt độ tăng vào thời điểm cây trồng chưa tới mùa thu hoạch. Cây trồng sẽ chín non, năng suất thấp hơn và cần tưới nhiều nước hơn. Nếu cây vẫn non, nhiệt độ cao sẽ khiến cây cối khó phát triển".
Người qua đường dùng khăn quàng cổ che nắng khi đi bộ dọc một con phố giữa ngày hè ở Chennai, Ấn Độ, hôm 8/4. Ảnh: AFP
Tofiq Pasha, nông dân kiêm nhà hoạt động vì môi trường quê ở Karachi, thủ phủ tỉnh Sindh, cho hay mùa hè bây giờ đến sớm hơn.
Tỉnh Sindh và tỉnh Balochistan, những nơi từng ghi nhận nhiệt độ cao nhất thế giới trong vài năm gần đây, vừa trải qua đợt hạn hán mùa đông và mưa ít gây thiếu nước.
"Đây là vấn đề ảnh hưởng lớn nhất tới sinh kế người nông dân", Pasha cho nói, giải thích về sự ảnh hưởng của nhiệt độ tới sự xuất hiện của sâu bệnh. "Hoa không thụ phấn, cây không đậu quả, sâu bệnh tấn công, tàn phá mùa màng, thời tiết quá nóng khiến chu kỳ sinh trưởng bị đảo lộn. Sản xuất lương thực bị ảnh hưởng nghiêm trọng".